وقتی داندانپزشکی مشغول تراشیدن بخشی از دندان پوسیده شماست، برق قطع شود شما چه حالی پیدا می کنید. به خصوص اگر نسبت به آمپول بی حسی حساس باشید و داندانپزشک با کلی دردسر دندانتان را بی حس کرده باشد. در چنین شرایطی چه کاری از دست شما و دندانپزشک تان بر می آید جز این که منتظر بمانید تا برق بیاید و همه چیز دوباره از سر آغاز شود.این وضعیت تنها مختص دندانپزشکی نیست، تصور کنید نزدیک غروب، برق یکی از چهارراههای شلوغ تهران قطع شود و چرا غ راهنمایی از کار بیفتد. شما که در میان انبوه ماشین ها گیر افتاده اید و صدای بوق ماشین ها یک لحظه قطع نمی شود، چه کاری می توانید انجام دهید. مامور پلیسی هم که کنار خیابان ایستاده فقط نظاره گر وضعیت است. کاری از دستش بر نمی آید.اگر در خانه هم باشید و مشغول تماشای تلویزیون و یکباره برق برود و دوباره وصل شود اما تلویزیون شما برای همیشه خاموش شده شود و لامپ تصویرش بسوزد، شما چه می کنید؟


راه های مقابله با خاموشی های مداوم برق

بعد از گذشت سال ها از پایان جنگ ایران و عراق، دوباره ایرانی ها در شبانه روز چند ساعتی را در خاموشی به سر می برند. اما تجربه این روزها با تجربه روزهای جنگ متفاوت است. مردم ایران امروز بیش از همیشه به وسایل برقی عادت کرده اند. از کامپیوتر گرفته تا تلویزیون و دستگاه های دریافت برنامه های تلویزیونی که از ماهواره ها پخش می شود.آنهایی که در این سالها به استفاده از وسایل برقی مختلف عادت کرده اند، در این روزها برای ساعت های خاموشی برن امه ریزی هایی انجام داده اند و این برنامه ریزی ها با انتشار خبرهای رسمی و غیر رسمی مبنی بر ادامه خاموشی ها در زمستان و افزایش ساعات خاموشی ها به چهار ساعت در شبانه روز افزایش یافته است.یکی از نشانه های اقبال مردم به استفاده از الکتریسیته در ساعت های بی برقی، تبلیغات مربوط به دستگاه های تامین برق اضطراری است که این روزها در بزرگراه های شمالی شهر تهران و آگهی های ریز و درشت لابه لای صفحات روزنامه ها دیده می شود.

سال هاست که ترانه های خوانندگان قدیمی در عروسی ها شنیده نمی شود. حالا نوع موسیقی های مربوط به عروسی ها عوض شده اما همچنان نیاز به موسیقی (آن هم با صدای بلند) در مهمانی ها هست و برای عروسی های پر تجمل این روزها اگر برق برود، فاجعه ای رخ می دهد که گریه های تازه عروس کمترین اتفاق در آن شب خواهد بود.
موسسه ها و شرکت هایی که این روزها در تهران کم هم نیستند و کارشان برگزاری مراسم عروسی است، با آغاز خاموشی ها در ایران، موتور برق خریده اند و از مشتریان خود برای حمل و استفاده از ژنراتور در محل برپایی جشن هزینه ای جداگانه هم می گیرند. همراه این ژنراتورها یک متخصص سیم کشی هم همراه گروه است تا پیش از آغاز مراسم سیم کشی های لازم را انجام دهد و جریان مولدهای انرژی را به سیم های خانه یا باغ وصل کند.

هزینه استفاده از ژنراتور دیزلی که با گازوئیل کار می کند، برای عروسی و فقط یک شب حدود از پانصد هزار تومان است

ژنراتورهای برقی که با بنزین کار می کنند، انرژی کمتری تولید می کنند و این طور که یکی از مدیران شرکت های برپایی جشن ها می گفت، برای این که بشود یک مراسم عروسی را هم نورانی کرد و هم آنها که خیلی بالا و پائین می پرند را با کولر خنک کرد و هم صدای موسیقی را به عرش اعلا رساند، باید سه دستگاه از این ژنراتورها را استفاده کرد.
هزینه هر کدام هم برای یک شب هشتاد هزار تومان است. البته استفاده از ژنراتور دیزلی هم که با گازوئیل کار می کند، ممکن است اما این ژنراتورها را با جرثقیل حمل می کنند و هزینه استفاده و جابه جایی آن برای یک شب پانصدهزار تومان است.
استفاده از یک ژنراتور دیزلی به جای سه دستگاه بنزینی این حسن را دارد که صدای کمتری از آن تولید می شود. یکی از برگزارکنندگان مراسم عروسی در تهران می گوید که از ابتدای تابستان تا به حال تمام جشن هایی را که برپا کرده همه با کمک همین ژنراتورها بوده و می گوید که بعد از بیست تا سی ثانیه خاموشی، جریان برق وصل می شود. او همچنین اطمینان می دهد که صدای ژنراتورها چندان مزاحم صدای موسیقی نمی شود و می گوید که ژنراتورها را در جای دوری نصب می کنند و البته کمی هم باید تحمل کرد. بالاخره در آمدن از ظلمات و سکوت شب هزینه هایی هم دارد.

شاید زیر نور شمع بتوان کتاب خواند، غذا خورد و از مصاحبت با دیگران لذت برد. اما این روزها مردم ایران ترجیح می دهند که به معاشرت های اینترنتی خودشان بیشتر بپردازند و در کنار آن، ترجیح می دهند که همگی به خط کنار هم بنشینند و به صفحه تلویزیون زل بزنند. روزی دو تا چهار ساعت که برق نباشد همه این برنامه ریزی ها را به هم می زند.
قطع برق، همه برنامه ریزی ها را به هم می زند
راه حلی که برخی از تهرانی ها به آن دست پیدا کرده اند، استفاده از "یو پی اس" است. دستگاه برق اضطراری که در ساعات بی برقی می تواند بسته به منبع ذخیره ای که دارد، برق در خود ذخیره کند و در موقع لزوم به کار بیافتد. این دستگاه ها صدا ندارند و حجم آنها هم به نسبت کوچک است و شاید با باتری به اندازه جعبه یک کامپیوتر رو میزی شوند.
محمد یکی از فروشندگان این دستگاه هاست و می گوید که در این پنجاه روزی که از ابتدای تابستان می گذرد، سی تا از این دستگاه ها فروخته است و مشتری هایش هم از او راضی هستند.روزی که با او صحبت می کردم، تازه از نصب یکی از این دستگاه ها برگشته بود و می گفت که برای یکی از مشتریانش، "یو پی اسی" با ظرفیت ۷۰۰ وات نصب کرده است.
مشتری محمد، دستگاه دریافت فرکانس های تلویزیونی ماهواره، تلویزیون، کامپیوتر و دو تا لامپ کم مصرف را در خانه اش به این دستگاه برق اضطراری وصل کرده است. اما برای بقیه دستگاه های برقی مانند یخچال یا کولر کاری انجام نداده است.
همین دستگاه با کارکرد محدود چیزی نزدیک به چهارصد هزار تومان خرج در بر داشته است. خرید یک مولد برق بنزینی برای چنین مصارفی دست کم دو برابر این مبلغ یعنی هفتصد تا هشتصد هزار تومان خرج دارد و برای اینکه تمام وسایل برقی خانه بدون ذره ای تفاوت در زمان بی برقی بخواهد کار کند، باید از مولد دیزلی استفاده کرد که خرید آن دو و نیم میلیون تومان هزینه دارد. مولدهای برق به غیر از هزینه بالایی که دارند، جای خاصی هم می خواهند و همسایگانی که از صدای آن شکایت نکنند.

استفاده از باتری های خورشیدی و تبدیل انرژی گرمایی خورشید به جریان الکتریسیته یکی از راه های تامین انرژی در ساعت های خاموشی است که فعلا شهرداری تهران تلاش دارد برای چراغ های راهنمایی و رانندگی در شهر تهران از آن استفاده کند. برخی از چراغ های راهنمایی در تهران هم اکنون با کمک همین صفحه های آفتابی کار می کنند.
در دنیا بسیاری از خانه های مدرن با استفاده از همین صفحات خورشیدی که نور خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل می کنند و با آن آبگرم کن ها و چراغ های خانه کار را به کار می اندازند. در ایران که در بیشتر شهرهایش خورشید تابان است، هم این روش می تواند به کار بیاید. اما تا به حال به خاطر ارزانی بهای برق، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
برخی از چراغ های راهنمایی در تهران هم اکنون با کمک صفحه های آفتابی و با انرژی خورشیدی کار می کنند

بردیا، که دانش آموخته رشته فیزیک است، اخیرا و با آغاز خاموشی های شهر تهران تصمیم گرفته که چنین تجهیزاتی را بخرد و بر بام خانه اشان نصب کند.
او می گوید که خرید تجهیزات انرژی خورشیدی گران است اما اگر یارانه برق حذف شود، به زودی استفاده از این انرژی برای مردم مقرون به صرفه می شود.
بردیا می گوید که برای استفاده از انرژی خورشیدی ابتدا باید به دقت میزان برق مورد نیاز یک خانه محاسبه شود و سپس مطابق نیاز آن خانه، تجهیزاتی خریداری شود که بتواند برق آن خانه را تامین کند.
علاوه بر صفحات خورشیدی که تبدیل کننده انرژی گرمایی به انرژی الکتریکی است، برای استفاده از انرژی خورشید باید باتری برای ذخیره انرژی و همچنین مبدل برق مستقیم به متناوب نیز استفاده کرد. به غیر از صفحات خورشیدی بقیه تجهیزات را می توان به طبقات زیرین ساختمان منتقل کرد که بر وزن طبقات تاثیر نگذارد.
به گفته بردیا، آفتاب ایران و شهر تهران به طور خاص برای تامین برق از نور خورشید مناسب است و بدون نیاز به تغییر جهت صفحات خورشیدی می توان از نور خورشید استفاده کرد. حتی در روزهای سرد زمستان هم ایران آفتاب مناسبی دارد.
هرچند به نظر می رسد که استفاده از انرژی خورشیدی کمترین آسیب را به محیط زیست می رساند اما برای استفاده از این روش در منازل شخصی راه درازی در پیش است.